Finansowa złudność

Różnica między oszczędnym a skąpym jest raczej oczywista. Jedna cecha jest wręcz pożądana, gdy druga powiązana jest z chciwością. Już nie wspominając o inwestowaniu w różne aktywa, co też może być formą oszczędności.

Oszczędny zwykle odkłada na jakiś cel, skąpiec chomikuje kasę. Oszczędność nie powoduje obniżania komfortu życia, skąpiec może mieć problem z rozróżnianiem wydatków i stawianiem granic. A może właśnie ich nie stawianiem? Skąpstwo wynika raczej z samej chęci niewydawania. A chorobliwy sknera?

Dajmy na to, nie kupię kanapki w drodze do pracy, bo jest za 5zł, a nie za 2,50zł. Nie ważne, że nie jadłam i będę głodna.

Wystarczy mi najtańszy chleb i najtańsza wędlina. Nie ważne, że nikt w domu tego nie je, bo im nie smakuje. Po co wydawać więcej jak można mniej?

Mam jeszcze całkiem dobre skarpetki, da radę je zacerować, po co mi nowe?

Skąpstwo najczęściej pojawia się u osób wychowywanych w rodzinie ubogiej lub restrykcyjnej, która zapewne też ma podobne doświadczenia z przeszłości. Ewentualnie gdy karcono kogoś za to, że jest zbyt rozrzutny… Takie nawyki wpajane od najmłodszych lat nie zmienią się od tak, nawet jeśli sytuacja finansowa jest dobra lub chociaż stabilna. Jeśli jednak skąpstwo wynika z lęku przed ubóstwem to warto zasięgnąć pomocy, bo to może przeszkadzać w codziennym funkcjonowaniu.

Trzeba koniecznie uwypuklić tu aspekt psychiczny, bo świadomość bogactwa/ubóstwa bardzo oddziałuje na człowieka.

***

Inteligencja finansowazdolność rozwiązywania problemów czy osiągania oczekiwanych wyników związanych z pieniędzmi. Jakie cechy składają się na taką inteligencję?

  1. umiejętność zarabiania – podejmowane aktywności
  2. umiejętność oszczędzania – systematyczność i celowość
  3. umiejętność inwestowania
  4. umiejętność zarządzania pieniędzmi – planowanie, płynność, rónowaga
  5. finansowa mentalność – jaką masz motywację?

***

Niezależność finansowa – na którym etapie jesteś?

  1. dzieci i nastolatkowie, studenci, osoby korzystające z zasiłków
  2. osoby ze stałą pracą – tu powinniśmy już analizować przychody i wydatki oraz ustalać priorytety
  3. osoby ze stabilnym budżetem – tu możemy już określać krótko- i długoterminowe cele
  4. własny biznes – tu konieczna będzie ochrona majątku; ubezpieczenia są kluczowe
  5. duże bezpieczeństwo finansowe (nie musisz pracować sensu stricte, ale musisz oszczędzać)
  6. nie musisz pracować, nie musisz oszczędzać

Przykłady?

Warren Buffett: Jeden z najbogatszych ludzi na świecie, który zaczął inwestować w młodym wieku. Jego filozofia inwestycyjna polega na długoterminowym trzymaniu udziałów wartościowych przedsiębiorstw.

Tim Ferriss: Autor „Czterogodzinnego tygodnia pracy” przekształcił swoje przedsiębiorstwa w źródła pasywnego dochodu, umożliwiając mu życie w dowolnym miejscu na świecie i skupienie się na pasjach.

publikacje.edu.pl

***

Społeczeństwo psychopatów

temat powiązany z postem 12/09/2023 Choroby psychiczne

*** *** ***

Psychopata znany nam to w skrócie ktoś, kto odrzuca normy moralne i społeczne. Tylko jego własne pragnienia i dążenia mają rację bytu, poza tym nic się nie liczy. Co ciekawe, może nie odczuwają współczucia, ale doskonale potrafią naśladować emocje. Przy współczuciu w mózgu aktywuje się ciało migdałowate u zdrowego człowieka, u psychopaty wzmaga się praca kory przedczołowej odpowiedzialnej za logiczne myślenie. Po prostu dochodzą do wniosku, że powinni udawać.

Osobowość psychopatyczna jest w grupie specyficznych zaburzeń osobowości F.60, a u nas dokładniej będzie to osobowość dyssocjalna F.60.2. Podkategoria ta obejmuje osobowość amoralną, antysocjalną, asocjalną, psychopatyczną i socjopatyczną.

Zamieszczę tu fragment bardzo konkretny ze strony mp.pl odnoszący się do psychopatii i cech psychopatów.

Podwaliny pod współczesne rozumienie psychopatii położył Hervey Cleckley, wydając w 1941 r. książkę The Mask of Sanity, w której podał szczegółowy opis prototypowego psychopaty. […]

Stworzył listę 16 cech opisujących osobę, u której stwierdza się psychopatyczne zaburzenie osobowości:

  • nieumiejętność korzystania z uprzednich doświadczeń,
  • konsekwentne powtarzanie zachowania nawet wtedy, gdy jest się za nie karanym,
  • nieumiejętność tworzenia planów życiowych,
  • rzadkie odczuwanie lęku, na ogół brak poczucia winy,
  • nie można na takiej osobie polegać,
  • nieadekwatność motywacji zachowań prowadząca do antyspołecznych przejawów,
  • nieprzestrzeganie zasad dyscypliny,
  • nieumiejętność wyzbycia się dążenia do doraźnych przyjemności,
  • ubóstwo uczuciowe kontaktów emocjonalnych z innymi,
  • życie seksualne ubogie, powierzchowne i o małej integracji uczuciowej z partnerem,
  • nieumiejętność wchodzenia w interakcje społeczne,
  • impulsywność w reakcjach na różne sytuacje, nie branie pod uwagę konsekwencji swojego postępowania mimo znajomości zasad właściwego zachowania,
  • umiejętność robienia dobrego wrażenia na otoczeniu, wzbudzania do siebie zaufania innych i manipulowania nimi,
  • nawet mała ilość alkoholu może wzbudzić impulsywną reakcję, nadmierną fantazję i nieodpowiedzialność,
  • brak wyrzutów sumienia,
  • rzadkie dokonywanie samobójstw.

Najpopularniejszą obecnie konceptualizację psychopatii przypisać należy wieloletnim pracom psychologa kanadyjskiego Roberta D. Hare’a oraz jego zespołu. Bazując na koncepcji zaproponowanej przez Cleckleya, Hare przeformułował nieco pojęcie psychopatii, rozwijając jego zakres do specyficznego zaburzenia osobowości. Jest on twórcą tzw. operacyjnej koncepcji psychopatii oraz najpopularniejszego obecnie narzędzia do jej pomiaru – Psychopathy Checklist-Revised (PCL-R) […].

Zaproponowano nawet listę 10 kryteriów najbardziej charakterystycznych dla psychopatii, którą należałoby włączyć do klasyfikacji DSM, rozszerzając jej zakres o psychopatyczne zaburzenia osobowości:

  • łatwość wypowiedzi, powierzchowny urok,
  • zawyżona, nieadekwatna samoocena,
  • brak wyrzutów sumienia,
  • brak empatii,
  • manipulowanie i skłonność do oszustwa,
  • wczesne zaburzenia zachowania,
  • zachowania antyspołeczne w dorosłości,
  • impulsywność,
  • słaba kontrola zachowania,
  • brak odpowiedzialności.

*****

Czytając taki opis ktoś by rzekł, że sam jest psychopatą albo ma wokół siebie samych psychopatów. To może mieć coś w sobie, ale nie musi. Jest jeszcze socjopatia (bardziej impulsywni i nieobliczalni), dyssocjalne zaburzenie osobowości i kilka innych. Nie zapominajmy również, że psychopata może być wysoko funkcjonujący, bardzo inteligentny, cwany i przebiegły.

Wg psychologów, np. zespołu pod kierownictwem Laury Lopez Romero, można zdiagnozować już nawet przedszkolne dzieci pod kątem psychopatii. Wychowawcy muszą odpowiedzieć na 29 pytań, czy dziecko często kłamie, czy czuje się lepsze itd. Na tej podstawie – im więcej odpowiedzi twierdzących tym większe zadatki na psychopatę. Oczywiście, wpływ rodziny (wychowanie i wzorce) i otoczenie (rówieśnicy) ma ogromny wpływ. Ba, genetycznie można mieć predyspozycje do tego zaburzenia. Przykładem jest amerykański psychiatra i neurobiolog James Fallon. Po dokładnej analizie stwierdził, iż kilku jego przodków w linii męskiej było mordercami, a przynajmniej podejrzewano ich o dokonanie zbrodni. Jednak opiekuńcza rodzina, prawidłowe wzorce zachowań i środowisko sprawiły, że pomimo genetycznych predyspozycji przez całe lata jego życia zaburzenie nigdy się nie ujawniło.

A co z tym społeczeństwem psychopatów?

Sara Konrath przeprowadziła (z 14 tys. studentów) badania dowodzące, iż poziom empatii od lat 70. XX w. do 2010r. drastycznie spadł w amerykańskim społeczeństwie, nawet o 40%, wzrósł natomiast poziom narcyzmu połączonego z wysokim poczuciem własnej wartości.

Dla zainteresowanych studium przypadku kobiety oskarżonej o zabójstwo.

Jeśli ktoś zna, czytał, posiada jakieś dane o psychopatii w Polsce to ja chętnie się zapoznam.